MenuMethodiek
Werkplaats voor Participatief Drama
Formaat is ten eerste een werkplaats. Participatief Drama is een vak; er wordt gewerkt met gereedschap. Dat gereedschap verschilt van dat van het klassieke theater. Voorop staat de activering van publiek/deelnemers: zíj spelen de hoofdrol. De methodieken die Formaat hanteert sluiten aan op technieken die gebruikt worden in het onderwijs, in het welzijnswerk, bij organisatieontwikkeling, in behandelingssettingen en in de sport. Ze zijn overal inzetbaar waar met mensen gewerkt wordt.
Formaat biedt op alle onderstaande terreinen cursussen, trainingen en masterclasses aan. In het navolgende overzicht worden de methoden en technieken kort samengevat.
Theater van de Onderdrukten (TvO)
Het door Augusto Boal ontwikkelde TvO (Theater van de Onderdrukten) is ons basisgereedschap. Met Beeldentheater worden maatschappelijke problemen geanalyseerd en verhalen verteld. Forumtheater biedt de mogelijkheid om op zoek te gaan naar alternatieven voor steeds terugkerende mechanismen. Via de Regenboog van verlangens ontdekken mensen hun innerlijke belemmeringen en krijgen ze inzicht in hoe deze te overwinnen. Legislatief Theater geeft mensen een politieke stem en via de Esthetiek van de Onderdrukten vinden mensen aan de onderkant van de samenleving een krachtig uitdrukkingsmiddel.
Theateratelier
Het Theateratelier is een door Luc Opdebeeck ontwikkelde werkvorm die gericht is op sociale activering en (re)integratie van mensen in achterstandssituaties. Bovendien vragen de deelnemers via presentaties en voorstellingen aandacht voor hun positie in de samenleving. Theaterateliers duren minimaal 3 maanden of zijn zelfs een permanente voorziening. Deze trajecten zijn altijd gekoppeld aan zorg en coaching op persoonlijk en maatschappelijk vlak. De methodiek van het Theateratelier is beschreven in het boek De Mens in de Hoofdrol.
Slimm!
SLIMM! is een programma voor mensen die strafbare feiten hebben begaan of normoverschrijdend gedrag vertonen. SLIMM! is ontwikkeld aan de Universiteit van Manchester en wordt in Engeland vooral ingezet in jeugdgevangenissen. SLIMM! kan worden gebruikt ná de detentie, in resocialisatie- en reïntegratietrajecten, of bij de bestrijding van vandalisme, problemen met alcohol- en drugsgebruik en bij de preventie van machtsmisbruik.
De kracht van deze methode is, dat het deelnemers confronteert met de gevolgen van hun acties en laat nadenken over alternatieven voor normoverschrijdend gedrag.
MDDM (Morele Dilemma Discussiemethode)
Het vertalen van maatschappelijke conflicten naar morele dilemma’s doorbreekt het stereotype denken van mensen die maar één oplossingsrichting zien. MDDM, zo is wetenschappelijk aangetoond, stimuleert de morele ontwikkeling van jongeren. Door een theatrale omzetting van MDDM naar Forumtheater kan ook het moreel handelen worden onderzocht. Waarden en normen worden op die manier tastbaar. Formaat gebruikt MDDM overal waar morele vraagstukken aan de orde komen.
Regenboog van verlangens
De Regenboog van Verlangens is een werkvorm van het TvO waarbij het individu centraal staat. Daarbij wordt vooral gezocht naar de ‘politieagenten in je hoofd’ (cops-in-thehead), die mensen ervan weerhouden zich zo te gedragen als ze zouden willen. Het uitbeelden van en het in dialoog treden met deze politieagenten wordt o.a. gebruikt in dramatherapie. Formaat zet deze technieken in bij projecten en processen waarin het om de persoonlijke ontwikkeling en het overwinnen van blokkades van de deelnemers gaat.
ORID | Observatie –Reflectie –Interpretatie – Doen
Met ORID kan optimaal gebruik worden gemaakt van de collectieve kennis in groepen. Omdat het vooral een mondelinge methode is, is hij ook toegankelijk voor mensen die schriftelijk minder taalvaardig zijn. Tegelijkertijd stimuleert de ORID alle vier de deelaspecten. Vooral het feit dat een ORID altijd eindigt met een besluit tot handeling zorgt voor de verwantschap met Participatief Drama. Formaat zet de ORID in bij groepsprocessen maar ook bij interne evaluaties met medewerkers.
